onion farming : અમરેલી, ભાવનગર, ગીર સોમનાથ અને જૂનાગઢ જિલ્લામાં શિયાળુ પાક તરીકે ડુંગળીનો વાવેતર સૌથી વધારે કરવામાં આવે છે. ડુંગળીનું વધુ ઉત્પાદન મેળવવા માટે યોગ્ય સમય અને વધુ ઉત્પાદન લેવા માટે શું કરવું જોઈએ? આ અંગે નાયબ નિયામક ખેતીવાડી અધિકારી, ભાવેશ પીપળીયા દ્વારા જણાવવામાં આવ્યુ છે કે, ડુંગળીનું વધુ ઉત્પાદન લેવા માટે કોઈ એક મુદ્દો મહત્વનો નથી. ખેડ, ખાતર, પાણી અને દવા એ મુખ્ય ભાગ ભજવે છે. ડુંગળીના વાવેતર કરવાની પદ્ધતિ બે હોય છે.
ડુંગળીના વાવેતર માટે બે મુખ્ય પદ્ધતિઓ પસંદ કરવામાં આવે છે:
- ધરુ પદ્ધતિ – આ પદ્ધતિમાં જમીનને બખૂબી તૈયાર કરી ધરુ બનાવવામાં આવે છે, જે જમીનને પોષક તત્ત્વો અને હવામાનના લક્ષણો માટે અનુકૂળ બનાવે છે. આ પદ્ધતિ સામાન્ય રીતે સૌરાષ્ટ્રના ખેડૂતો દ્વારા અપનાવવામાં આવે છે. ધરુ તૈયાર કર્યા પછી, 30 મિનિટ સુધી તે ફૂગનાશક દ્રાવણમાં ડુબાડવાનું સલાહકાર હોય છે, જેમ કે કોપર ઓક્સીક્લોરાઈડ. આથી જમીનમાં રોગના સંક્રમણથી બચવામાં મદદ મળે છે.
- ઓરણી પદ્ધતિ – આ પદ્ધતિમાં જમીનને ઓરણી દ્વારા તૈયાર કરવામાં આવે છે, જે જમીનની મિક્ષિંગ અને હવાની પ્રવાહીતા માટે અનુકૂળ છે.
ખાતરનો ઉપયોગ: ડુંગળીના યોગ્ય વિકાસ માટે યોગ્ય ખાતરની પસંદગી અને સમયસર તેને આપવું ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. ઘણીવાર ખેડૂતો યુરિયા ખાતરનો વધારે ઉપયોગ કરે છે, પરંતુ આ પદ્ધતિ યોગ્ય નથી, કારણ કે યુરિયામાં પુરતું પોષણ નથી. ડુંગળી માટે પાયાની ખાતર તરીકે ડીએપી (Diammonium Phosphate) અથવા એસએસપી (Single Super Phosphate) ખાતરનો ઉપયોગ વધુ ફાયદાકારક રહેશે.
પોટાશ (Potash) ખાતરનું નિયમિત ઉપયોગ (8-10 કિલો પ્રતિ એકર) રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધારવા માટે ખૂબ જ લાભદાયક છે. આ ઉપરાંત, ઝિંક ખાતરનું પણ ઉપયોગ કરવાનો પરિપ્રેક્ષ્ય વધુ ગુણવત્તાવાળી અને ઉત્પાદક ડુંગળી મળવા માટે મહત્વપૂર્ણ છે.
સારાંશ: ડુંગળી માટે યોગ્ય સમય, ખાતર અને પિયત આપવાથી ઉત્પાદન અને ગુણવત્તામાં વધારો થાય છે. વધુ યુરિયા ખાતરનો ઉપયોગ ટાળવું, અને પાયાના ખાતર અને પોટાશનું યોગ્ય પ્રમાણમાં ઉપયોગ કરવું શ્રેષ્ઠ પરિણામ માટે સકારાત્મક અસર આપે છે.
